دستیار صوتی هوشمند یا دستیار هوشمند شخصی، نرم افزاری است که میتواند بر اساس دستورات یا سوال‌ها، وظایف و خدماتی را برای فرد انجام دهد. برخی از دستیاران مجازی قادر به صحبت کردن و پاسخ دادن از طریق صدای تلفیقی هستند.
از سال 2017 قابلیت‌ها و استفاده از دستیارهای صوتی به سرعت در حال گسترش است، هر سال محصولات جدیدی وارد بازار می‌شوند که بر پایه دستیار صوتی کار می‌کنند.
شرکت‌های سامسونگ، اپل، گوگل، آمازون، مایکروسافت، در ساخت و توسعه دستیار هوشمند نقش به سزایی دارند.
دستیار هوشمند از اول تا امروز
رادیو رکس اولین اسباب بازی بود که با صدا کار می‌کرد که در سال 1911 توزیع شد. این اسباب بازی سگی بود که وقتی نامش صدا زده می‌شد از خانه‌اش بیرون می‌آمد.
بعدا در سال 1952 شماره گیرهای صوتی ساخته شد که کمک می‌کرد بدون لمس شماره‌ها، با یک شماره تماس گرفته شود.
اولین برنامه پردازش زبان طبیعی به نام الیزا توسط جوزف وایزنباوم در دهه 1960 ساخته شد. الیزا برای شبیه سازی مکالمه از روش تطبیق الگو استفاده می‌کرد. گفته می‌شود منشی خود جوزف از او خواسته است تا اتاق را ترک کند تا او و الیزا بتوانند با هم صحبت کنند. ویزنباوم از این موضوع متعحب شد و بعداً نوشت: من نمیدانستم که کار کردن با چنین برنامه‌های نسبتاً ساده میتواند یک تفکر نیرومند و خیالی را به افراد عادی القا کند.
پیشرفت بعدی در توسعه فن آوری دستیار صوتی در دهه 1970 در دانشگاه کارنگی ملون در پیتسبورگ با حمایت وزارت دفاع ایالات متحده به دست آمد. هارپی در طول 5 سال ساخته شد، با تسلط بر حدود 1000 کلمه، به اندازه واژگان کودکی سه ساله که می‌توانست جملات را درک کند.
در سال 1986 تانگورا ساخته شد، یک ماشین تحریر صوتی بعنوان سریع‌ترین تایپیست زمان خودش، مشکل اصلی این دستگاه این بود که هر شخص باید خودش کلمات را برای دستگاه بازگو می‌کرد و برای اینکه دستگاه بتواند تایپ کند باید بین کلمات مکث می‌کردند.
در سال 1997 نرم افزار Dragon\’s naturally speeking می‌توانست صحبت‌های انسان را بدون مکث بین هر کلمه در یک متن، رونویسی کند. نسخه‌های این نرم افزار هنوز قابل استفاده هستند و توسط بسیاری از پزشکان استفاده می‌شود.
در سال 2001 شرکت colloquis به صورت عمومی برنامه‌ی smarter child را برای پیام رسان‌های MSN Messenger و AIM راه اندازی کرد. این برنامه کاملاً مبتنی بر متن بود، آب و هوا را بررسی می‌کرد، به جستجو‌گر متصل می‌شد و تا حدی با کاربران گفتگو می‌کرد.
اولین دستیار صوتی مدرن که روی تلفن هوشمند نصب شد، siri بود. که به عنوان یکی از ویژگی‌های iphone 4S در چهارم اکتبر 2011 معرفی شد. اپل با همکاری وزارت دفاع آمریکا شروع به توسعه این برنامه کرد هدف از آن کمک در کار‌هایی مانند ارسال پیام، برقراری تماس تلفنی، بررسی وضعیت هوا و تنظیم زنگ هشدار بوده است.
کاربردهای دستیار صوتی هوشمند
با پیشرفت چشم گیر دستیارهای صوتی هوشمند کاربردهای آن نیز روز به روز رو به پیشرفت است. در ادامه به شش مورد از مزایا و کاربردهای اصلی سیستم دستیار هوشمند اشاره خواهیم کرد.
مکالمات ساده
در دستیارهای هوشمند نوین مانند گوگل و آمازون نیازی به گفتن کلمه \”بیدار شدن\” نیست. یعنی شما به راحتی می‌توانید با دستگاه صحبت کنید، از او سوال کنید و به او دستور دهید.
جستجوی صوتی
با ایجاد تکنولوژی دستیار صوتی پیش بینی می‌شود تا سال 2022 پنجاه درصد از کل جستجو‌های گوگل از طریق فناوری‌های صوتی انجام شود. با این روش جستجو بسیار آسان‌تر از قبل اتفاق می‌افتد.
اتصال و ارتباط
یکی دیگر از مزایای این دستگاه‌ها اتصال به وسایل دیگر خانه و کنترل آنها توسط دستیار صوتی است. البته آن ابزار باید تکنولوژی این ارتباط با دستیار صوتی را داشته باشد.
شخصی سازی
دستیارهای صوتی می‌توانند صدا‌ها را از هم تشخیص بدهند و برای هر شخص برنامه و امکانات خاصی را ذخیره‌سازی کنند.
امنیت و ایمنی
ممکن است برخی به این فکر کنند که به راحتی می‌شود به وسیله دستیار صوتی و سوء استفاده از آن به اطلاعات شخصی مانند برنامه‌ها، رمز‌های بانکی و غیره… دستیابی پیدا کرد.
ولی این دستیار‌ها به شدت ایمنی بالایی دارند و با کد‌های مخصوص حفاظت می‌شوند.
کنترل خانه هوشمند
امروزه از دستیارهای صوتی برای کنترل خانه هوشمند استفاده می‌شود و کار را برای کاربران سیستم هوشمند بسیار آسان کرده است.
